علوم و معارف قرآن

شهر جواب ـ مطابق با خواسته شما به چند نمونه از اشکال و جواب شیخ طوسی در تفسیر ارزش مند تبیان، با عنوان «فان قیل» و «قلنا» به طور خلاصه توجه می‌کنیم. فان قيل لم كرّر قوله: «يا بَنِي إِسْرائِيلَ»؟ قلنا: لأنه لما كانت نعم اللَّه هي الأصل فيما يجب فيه شكره و عبادته، احتيج الى تأكيدها. كما يقول القائل اذهب اذهب: اعجل اعجل و غير ذلك في الأمر المهم، و ايضاً فان التذكير الأول ورد مجملا، و جاء الثاني مفصلا، كأنه قال اذكروا نعمتي التي أنعمت عليكم فيما أنتم عليه من المنافع التي تتصرفون فيها و تتمتعون بها، و إني فضلتكم على العالمين.

شهر جواب ـ آری می‌توانیم کره ماه را نور فرض کنیم زیرا خدای متعال در کتابش از ماه و خورشید به عنوان نور و چراغ نام برد و فرمود: «وَ جَعَلَ الْقَمَرَ فيهِنَّ نُوراً وَ جَعَلَ الشَّمْسَ سِراجا» و ماه را در ميان آسمان‌ها مايه روشنايى، و خورشيد را چراغ فروزانى قرار داده است. و در آیه دیگری فرمود : «هُوَ الَّذي جَعَلَ الشَّمْسَ ضِياءً وَ الْقَمَرَ نُورا» اوست آن كه خورشيد را چراغ فروزان و ماه را نور بخشید.

شهر جواب ـ درکتاب خدا علاوه بر مباحث مربوط به هدایت و اخلاق که اساس قرآن بر آن نهاده شده، مسائل دیگری نیز مورد توجه قرار گرفته است که می‌تواند دارای دو بعد باشد. در یک بعد به زندگی فردی پیامبر (صلی الله علیه و آله) و نیز برخی حوادث جزئی پرداخته در بعد دیگر، مباحث اجتماعی و تبلیغ تعالیم دینی لحاظ شده است.

شهر جواب ـ قیامت توقف‌گاه‌های متعددی دارد و بنا بر ظاهر، این آیات ناظر به این تعدد توقف‌گاه‌ها است، یعنی در برخی توقف‌گاه‌ها سؤال می‌شود و در برخی دیگر، سؤالی پرسیده نمی‌شود.

شهر جواب ـ برخی مفسرین مانند استاد مکارم شیرازی (زیده عزه) اعتقاد دارند با توجه به شأن نزول‌های آیه ـ که نزول این آیات را درباره اسلام آوردن کشیشانی که نجاشی پادشاه حبشه نزد پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرستاد، بیان کرده ـ و نیز با توجه به جنگ‌های صلیبی و خونینی که مسیحیان با مسلمانان داشته‌اند، این آیه را ناظر به مسیحیان زمان حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) دانسته و محتوای آیه را کلی نمی‌داند.

شهر جواب ـ قرآن کریم در آیه پنجم سوره انشراح می‌فرماید: «فان مع العسر یسراً؛ مسلماً با سختی آسانی است» این آیه به همه انسان‌های تلاشگر نوید می‌دهد همیشه در کنار سختی‌ها آسانی‌ها است و از درون سختی‌ها آسانی به دست می‌آید. این نوید و وعده الهی، دل را نور و صفا می‌بخشد و به پیروزی‌ها امیدوار می‌کند، و گرد و غبار یأس و نومیدی را از صفحة روح انسان می‌زداید. پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «بدان که با سختی‌ها آسانی است و با پیروزی و با غم و اندوه خوش‌حالی و گشایش است»

شهر جواب ـ آیه مورد نظر چنین است: «الْخَبيثاتُ لِلْخَبيثينَ وَ الْخَبيثُونَ لِلْخَبيثاتِ وَ الطَّيِّباتُ لِلطَّيِّبينَ وَ الطَّيِّبُونَ لِلطَّيِّباتِ أُولئِكَ مُبَرَّؤُنَ مِمَّا يَقُولُونَ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ رِزْقٌ كَريمٌ»

شهر جواب ـ آیه کریمه یک مثال ساده مطرح می‌کند، و در مثال مناقشه نیست. الان هم امکان وقوع همان حالات بحرانی، با کشتی‌های موتوری امکان‌پذیر است و پیام آیه کاملا بر آن نیز صادق است.

شهر جواب ـ آیه مورد نظر شما چنین است: «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا الْكافِرينَ أَوْلِياءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنينَ أَ تُريدُونَ أَنْ تَجْعَلُوا لِلَّهِ عَلَيْكُمْ سُلْطاناً مُبيناً» «اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! غير از مؤمنان، كافران را ولّى و تكيه‏‌گاه خود قرار ندهيد! آيا مى‏‌خواهيد (با اين عمل،) دليل آشكارى علیه خود در پيشگاه خدا قرار دهيد؟».

شهر جواب ـ بَقَر یعنی گاو؛ این واژه _همان طور که ابن منظور در لسان العرب اشاره کرده_ اسم جنس است؛ مثلا: «وَ مِنَ الْبَقَرِ وَ الْغَنَمِ حَرَّمْنا عَلَيْهِمْ شُحُومَهُما ...» «یعنی از گاو و گوسفند، پیه آن‌ها را بر آنان حرام كرديم».