پرسش:
چرا امام زمان(عجل الله تعالی فرجه) که دارای علم غیب هستند به کسانی که با ایشان در ارتباط هستند، برای نجات بشریت یا حتی برای شیعیان داروی بیماری کرونا را ذکر نکردند؟ تا همه از شر این بیماری رها شوند؟ چه مانعی وجود دارد؟ چرا شیعیانشان را با این بیماری تنها گذاشتند؟
پاسخ:
من شرایط پیش آمده از بابت کرونا به لحاظ جسمی و روحی را درک می کنم، اما باید در مقام تحلیل بر این احساسات غلبه کرد. این بار اول نیست که بشر با این معضلات روبرو میشود، بارها وقایع مشابه و همه گیری های مختلف اتفاق افتاده است از جمله طاعون، وبا، آنفولانزای اسپانیایی و مانند آن که بشر مدت ها با آن درگیر بوده است، و این هم یک ابتلای دیگر است که عبور خواهد کرد.
اما در خصوص اینکه امام زمان(عجل الله تعالی فرجه) چرا دارویی معرفی نمی کنند، باید به چند نکته توجه بفرمایید:
نکته اول:
پیش فرض این سوال این است که یکی از وظایف امام این است که راه درمان بیماری ها را به مردم یاد بدهد در حالی که اساسا ائمه(علیهم السلام) برای گسترش علوم تجربی نیامده اند. دین و آورندگان آن یعنی انبیا و ائمه(علیهم السلام) وظیفه دارند به زندگی مردم جهت بدهند، یعنی بُعد معنوی زندگی بر عهده دین است.
ساختن ابزار و افزایش سطح رفاه دنیوی مردم و رفع مشکلات و موانع پیش روی زندگی بشر بر عهده علوم تجربی است که باید از طریق گسترش این علوم اتفاق بیفتد، اما دین می آید به انسان در هر مرتبه ای از این پیشرفت که هست جهت میدهد. مثلا دین میگوید فرقی نمی کند نان جو میخوری یا پیتزا اما باید حلال باشد. فرقی نمی کند با اسب و شتر سفر می کنی یا هواپیما اما سفرت برای کار حرام نباشد.
بنابراین نباید توقع داشت مشکلات و معضلات علمی بشر را ائمه(علیهم السلام) حل کنند.
نکته دوم:
یکی از عوامل رشد انسان همین دست و پنجه نرم کردن با مشکلات است، همانطور که قرآن می فرماید: «إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرا؛ با هر سختی، آسانی است»(1)
پیشرفت های علمی که بشر بدان ها دست پیدا کرده است همه مرهون همین مجاهدت های علمی و ایستادگی در برابر مشکلات و پیدا کردن راه حل برای دفع و رفع آنان بوده است. بنابراین کمک ائمه(علیهم السلام) بدین صورت که بیایند مستقیم راه درمان را در اختیار مردم بگذارند، نه تنها به منفعت شیعیان نیست، بلکه قطعا به ضرر ایشان است و مانع پیشرفت علمی بشر میشد. درست مانند بچه ای که هر بار پدر و مادرش مسئولیت هایش را بر عهده گرفته اند، خب این بچه نسبت به بچه های دیگر خیلی ضعیف خواهد شد.
اگر دشمنان و غیر شیعیان همواره مجبور بودند مشکلاتشان را با پیشرفت علمی حل کنند و شیعیان خود به خود مشکلاتشان حل میشد، به نظر شما الان جایگاه علمی مسلمانان و شیعیان در چه وضعی بود؟ اینکه می بینیم ایران کیت تشخیص کرونا صادر می کند، یا در واکسن سازی حرفی برای گفتن دارد به این خاطر است که شیعیان مجبورند پا به پای دانشمندان غیر شیعه در ساخت دارو و واکسن تلاش کنند.
از آن طرف چنین رویکردی تمام فضای امتحان را به هم میزد، و دشمنان که دنیا را در دست شیعیان میدیدند که همه مشکلات خود به خود برای آنها حل میشود به خاطر دست یافتن به دنیا، به جای کفر اتفاقا می آمدند و شیعه میشدند! دیگر کسی با دنیا امتحان نمیشد، بلکه اصلا خود دنیا ابزاری برای ایمان های صوری و ظاهری میگشت.
نکته سوم
نکته سوم این است که سخن از یک امام غائب است که حتی در آن امور معنوی که وظیفه امام هم هست، به خاطر یک شرایط ثانویه مردم از ایشان محروم هستند، حالا چطور میتوان توقع داشت در امور مادی و دنیوی و مربوط به علوم تجربی گره گشایی کند؟
حکمت و فلسفه غیبت اقتضا می کند که کسی از ایشان با خبر نباشد، و این امر امتحانی برای مردم باشد،همانطو که امام کاظم(علیه السلام) می فرمایند: «إِنَّمَا هِيَ مِحْنَةٌ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ امْتَحَنَ بِهَا خَلْقَه؛ این محنتی است که خدای تعالی خلقش را به واسطه آن بیازماید»(2)
و به همین خاطر در غیبت کبری هر گونه نیابتی از آن حضرت نفی شده است: «سَيَأْتِي شِيعَتِي مَنْ يَدَّعِي الْمُشَاهَدَةَ أَلَا فَمَنِ ادَّعَى الْمُشَاهَدَةَ قَبْلَ خُرُوجِ السُّفْيَانِيِّ وَ الصَّيْحَةِ فَهُوَ كَاذِبٌ مُفْتَر؛ به زودی برخی شیعیان ادعای مشاهده من را خواهند داشت، آگاه باشید، هر کسی که قبل از خروج سفیانی ادعای مشاهده کرد دروغگو و افترا زننده است»(3)
بنابراین حتی اگر کسی گفت من با آن حضرت(عجل الله تعالی فرجه الشریف) در ارتباط هستم و از جانب ایشان برای شما پیام آورده ام یا این دارو را آن حضرت(عجل الله تعالی فرجه الشریف) معرفی کرده اند، به جای تحویل گرفتن، باید تکذیب شود و این فرمان خود امام است. البته این با تشرفاتی که بدون ادعای نیابت اتفاق می افتد، متفاوت است.
نکته چهارم:
و نکته پایانی اینکه از کجا می دانید که امام زمان(عجل الله تعالی فرجه) مردم را رها کرده اند؟ اینکه درمان کرونا از سوی ایشان بیان نشده است به معنای این نیست که حضرت بی تفاوت هستند. خب از کجا میدانید همین واکسن هایی که کشف شده است به توفیق و یاری امام زمان(عجل الله تعالی فرجه) نیست؟ شما میدانید که امام(عجل الله تعالی فرجه) واسطه فیض است و هر نعمتی که به ما میرسد از جانب ایشان است، پس چطور می توانیم بگوییم هچ لطفی از جانب ایشان در ایام کرونا شامل حال ما نشده است؟
این که کرونا همچنان باقیست نمیتواند دلیل این باشد که امام زمان(عجل الله تعالی فرجه) به ما توجه ندارند، بلکه زمانی می توانستیم چنین نتیجه گیری ای بکنیم که اثبات می کردیم با قطع توجهات امام زمان(عجل الله تعالی فرجه) هم نتیجه کرونا همینطوری می بود تا در آن صورت بگوییم امام زمان(عجل الله تعالی فرجه) توجهی به ما نداشته اند.
پی نوشت ها:
- شرح:6/94.
- صدوق، محمد بن علی بن بابویه، کمال الدین، اسلاميه، تهران، چاپ دوم، 1395ق، ج2، ص360
- همان، ج2، ص516.