تقویت اراده

پرسش:

راههای تقویت اراده  ومصمم شدن به تصمیم وبرنامه ریزی را بفرمایید  کارهایم را مخصوصا درس خواندن را به تعویق میاندازم 

 

 

پاسخ:

اراده، قدرتی است که از بعد روحی انسان مشتق شده و یکی از ابعاد وجود معنوی اوست. این صفت، یکی از صفتهای الهی و از جمله صفتهای مشترک بین خدا و انسان است و به همین دلیل تا مرز قدرت الهی زمینه رشد دارد. همان­طور که اگر خداوند چیزی را اراده کند انجام می­شود، انسان نیز در صورت بکارگیری اراده خود، همان خصوصیت را خواهد داشت.

 

اراده، استعداد است و در همه افراد موجود می­باشد، و برای رسیدن به هدف و رسیدن به موفقیت، وجود آن ضروری است. ضرورت اراده در هر کاری، به اندازه­ ای است که اگر تمام علل و عوامل تحقق کاری موجود باشد، ولی اراده صورت نگیرد، آن کار به نتیجه نمی­رسد. می­توان گفت: اراده یعنی، قدرت تصمیم­ گیری به موقع و برآورده کردن آن تصمیم.

 

در آموزه­ های دینی اسلام، بر تقویت اراده و عزم راسخ سفارش شده، نشانه بارز مومنین، اراده و عزم استوار است. امام محمد باقر می ­فرمایند: (مومن از کوه استوارتر ومستحکم تراست؛ زیرا اجزایی از کوه جدا می­شود، ولی از دین مومن، چیزی جدا نمی­گردد).[1]

 

امیرالمومنین نیز می­فرمایند: (الشرف بالهمم العالیة لا بالرمم البالیة؛). [2]و یا در جای دیگری می­فرمایند: (قدر الرّجل علی قدر همّته؛[3]اندازه هر کس به اندازه همت اوست).

 

کسی که اراده قوی دارد، آنچه را که می­خواهد با تلاش و کوشش به آن دست می­یابد، مشکلات مانعش نخواهد شد.

 

راهکارهایی برای تقویت اراده

 

 

  • تعیین هدف: هدفی در نظر گرفته شود، که معقول و قابل دست­یابی و متناسب با توانایی فرد باشد، همچنین مفید و ارزشمند باشد.
  •  شناخت توانایی­ها و استعدادها: به جهت اینکه برای رسیدن به هدف مزبور از این تواناییها یاری بجوییم.
  • برنامه­ ریزی روزانه، به این معنا که دقیق و مشخص، کارهای هر روز برنامه­ ریزی شود. و از برنامه ­ریزی به صورت کلی پرهیز نمایند.
  • سعی کنند هر کاری را با علم و آگاهی انجام دهند و به دانسته­ های خود عمل کنند، و فنون اجرای آن کار را فرا بگیرند.
  • از بین کارهای مختلفی که احساس می­کنند ضرورت دارد یا توانایی آنرا در خود احساس می­کند، چند کار مهمتر را انتخاب و به انجام برسانند و سپس کارهای دیگر را آغاز کنند. همزمان، انجام دادن چند فعالیت، نتیجه مطلوب را کاهش می­دهد.
  • هر گز دست به انجام کارهای سخت و توانفرسا نزنند.
  • ورزش روزانه در برنامه ریزی قرار بگیرد.
  • منظم باشند و هر کاری را در زمان خاص خود انجام دهند.
  • محاسبه کارها در انتهای روز.
  • برای تقویت اراده، باید گام به گام حرکت کرد و به تدریج اراده را قوی ساخت.
  • کارهای اهم را بر امور مهم خود ترجیح بدهند.
  • دوراندیشی را در خود تقویت نمایند، و برآیند هر کار را با نتیجه جهان ابدیت در نظر بگیرند.
  • تمرکز داشتن در هنگام انجام فعالیت­های گوناگون. تمرکز داشتن روی هر کار، احتمال پیروزی و موفقیت در آن عمل را بیشتر می­کند؛ درنتیجه اراده، تقویت می­گردد.
  • به پایان بردن کارهای نیمه­ تمام: رها کردن کار به صورت نیمه تمام، اعتماد به نفس را در انسان کاهش می­دهد، و همین مسأله اراده را نیز تضعیف می­ نماید. 
  • سحر خیزی، و بهره­گیری از انرژی فوق العاده­ ی صبح.
  • مداومت بر کاری سبک و تقیّد به انجام آن در هر روز، مانند تلاوت چند آیه قرآن، به صورت روزانه.

 

امیر مومنان می­فرمایند: (قلیل تدوم علیه أرجی من کثیر مملول منه؛[4]کار کمی که بانشاط آن را تداوم دهی، امیدوارکننده ­تر است از کار زیاد و خسته­ کننده).

  • عدم مقایسه خود با دیگران: باید پذیرفت تفاوتهای توانایی هر فرد از دیگری را، و متفاوت بودن شرایط محیطی، یادگیری و رشد و خانوادگی.
  • مبارزه با خواسته­ های نفسانی و گناه: مبارزه با ابعاد مادی و غرایز حیوانی، باعث شکستن ابعاد جسمانی است؛ که تسلط بر نفس را نتیجه می­دهد، و باعث قوت و استحکام قوای عقلانی انسان می­گردد.

 

پیامبر عظیم الشأن اسلام می­فرمایند: (الشّدید من غلب نفسه؛).[5]

 

امیرالمومنین می­فرمایند: (برترین اعمال، آن است که در عین عدم تمایل، خویشتن را به آن وادار کنی).[6]

 

مدیریت ذهن، که در مباحث روان­شناسی و برای درمان بسیاری از اختلالات روحی، کاربرد دارد، یعنی همان اراده، که به آنچه که می­خواهد و برایش هدفمند و مفید است، می­ اندیشد، و تصمیم برای عملی کردن آن می­گیرد.

 


 

پی نوشتها:

 


 

[1].  مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 64، ص 362.

 

[2]. (شرف و بلندی مرتبه بهمّت بلند است نه به استخوانهای کهنه شده).حسینی، میرجلال­الدین، معروف به محدث، شرح غرر الحکم و دررالحکم، ج 2، ص 106.

 

[3]. نهج البلاغه، حکمت، 47.

 

[4]. نهج البلاغه، حکمت 278.

 

[5]. (قوی و بااراده کسی است که بر هوای نفس خود چیره شود). حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج 11، ص 123.

 

[6]. (أفضل الاعمال ما أکرهت نفسک علیه؛).نهج البلاغه، حکمت 249.

http://askdin.com/comment/1041146#comment-1041146